അരുന്ധതി റോയ്
2020 ലെ ഇന്ത്യയില്‍, മൈനസ് 23.9 കാലഘട്ടത്തില്‍, അഭിപ്രായ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുള്ള അവകാശംപോലെ പ്രാകൃതമായ എന്തെങ്കിലും ചര്‍ച്ച ചെയ്യാന്‍ നാം ഒത്തുകൂടണം- പ്രവര്‍ത്തനപരമായ ഒരു ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ഏറ്റവും അടിസ്ഥാനപരമായ നിര്‍മിതിക്കായി. മറുവശത്ത്, ഒരുപക്ഷേ നമ്മെത്തന്നെ വിളിക്കാനുള്ള അവകാശം നാം ഉപേക്ഷിച്ചിരിക്കാം- സാമ്പത്തികമായും സാമൂഹികമായും നാം മുട്ടുകുത്തി നില്‍ക്കുകയാണ്. കഴിഞ്ഞ ഏതാനും വര്‍ഷങ്ങളായി നമ്മുടെ രാജ്യം കൃത്രിമമായി പ്രേരിപ്പിച്ച ഹൃദയാഘാതങ്ങളുടെ പരമ്പര നേരിടുന്നു. (പെട്ടെന്നുള്ളതും അപ്രതീക്ഷിതവുമായ നോട്ട് നിരോധനം, ചരക്കു സേവന നികുതിയുടെ മുന്നൊരുക്കമില്ലാത്ത നടപ്പാക്കല്‍, ജമ്മുകശ്മീരിനു പ്രത്യേക പദവി നല്‍കിയിരുന്ന ആര്‍ട്ടിക്ക്ള്‍ 370 റദ്ദാക്കല്‍, പൗരത്വ ഭേദഗതി നിയമത്തിലൂടെ കടന്നുപോകാനുള്ള ശ്രമങ്ങള്‍, കോവിഡ് 19 ലോക്ഡൗണും ഇപ്പോള്‍ കോവിഡും).
പ്രമേഹ രോഗികള്‍ക്ക് പലപ്പോഴും സംഭവിക്കുന്നതുപോലെ, ഈ ഹൃദയാഘാതം നിശബ്ദ ആക്രമണങ്ങളാണ് – മുമ്പുണ്ടായിരുന്ന അസുഖം മറച്ചുവെച്ചിരിക്കുന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ കാര്യത്തില്‍ ആ അസുഖം നിരന്തര പ്രചാരണത്തിന്റെ അപശ്രുതിയാണ്. അതിലേക്ക് വഴുതിപ്പോകുന്നത് തടയാന്‍ കാര്യമായൊന്നും ചെയ്യാത്ത പൊതു സ്ഥാപനങ്ങള്‍ അവരുടെ ഉത്തരവാദിത്വം മറക്കുകയാണ്. ഇതില്‍ ജുഡീഷ്യറിയും ഉള്‍പ്പെടുന്നു. ഇപ്പോള്‍ ജയിലില്‍ കഴിയുന്ന നിരവധി സര്‍വകലാശാല അധ്യാപകര്‍, സാമൂഹ്യ പ്രവര്‍ത്തകര്‍, അഭിഭാഷകര്‍, പണ്ഡിതന്മാര്‍ എന്നിവരെപ്പോലെ നമ്മുടെ അവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് വളരെക്കാലമായി മുന്നറിയിപ്പ് നല്‍കുന്ന ഒരു ഡോക്ടറാണ് പ്രശാന്ത് ഭൂഷണ്‍. അദ്ദേഹത്തിന്റെ വേദനക്ക് ഇപ്പോള്‍ ശിക്ഷിക്കപ്പെട്ട കുറ്റവാളിയാണ്. കോടതിയലക്ഷ്യ കേസില്‍ സുപ്രീംകോടതിക്കു നല്‍കിയ നീണ്ട മറുപടിയില്‍, ആരോപണത്തെ ചോദ്യംചെയ്യുന്ന നിയമപരമായ വാദങ്ങള്‍ക്ക്പുറമെ, പ്രശാന്ത്ഭൂഷണ്‍ നിരവധി പ്രശ്‌നങ്ങള്‍ ഉയര്‍ത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഇന്ത്യന്‍ ഭരണഘടനയുടെ രക്ഷാധികാരിയായി പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നതിലും പൗരന്മാര്‍ക്ക് ജീവിതത്തിനും സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുമുള്ള മൗലികാവകാശങ്ങള്‍ സംരക്ഷിക്കുന്നതിലും അനിയന്ത്രിതമായ ഭൂരിപക്ഷവാദത്തിലേക്ക് നീങ്ങുന്നതിലും സുപ്രീംകോടതി പരാജയപ്പെട്ടുവെന്ന് അദ്ദേഹം വാദിക്കുന്നു. കഴിഞ്ഞ വര്‍ഷം ആഗസ്ത് 5 മുതല്‍ ജയിലില്‍ കിടക്കുന്ന ആയിരക്കണക്കിന് കശ്മീരികളുടെ ബന്ധുക്കള്‍ നല്‍കിയ ഹേബിയസ് കോര്‍പസ് നിവേദനങ്ങളും ഇവയില്‍ പെടുന്നു. ഇന്റര്‍നെറ്റ് ഉപരോധം (ഇത് എന്റെ അഭിപ്രായത്തില്‍ മനുഷ്യരാശിക്കെതിരായ കുറ്റകൃത്യമാണ്), അസമിലെ പൗരന്മാരുടെ ദേശീയ രജിസ്റ്റര്‍ നടപ്പിലാക്കുന്നതില്‍ സുപ്രീംകോടതിയുടെ പങ്ക് (പറഞ്ഞറിയിക്കാനാവാത്ത കഷ്ടപ്പാടുകള്‍ക്കും ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകളെ പൗരത്വ പട്ടികയില്‍നിന്ന് ഒഴിവാക്കുന്നതിനും കാരണമായ), ജാമിഅ മില്ലിയ ഇസ്‌ലാമിയ, ജവഹര്‍ലാല്‍ നെഹ്‌റു സര്‍വകലാശാല എന്നിവിടങ്ങളില്‍ പൊലീസും വലതുപക്ഷ ഗുണ്ടകളും നടത്തിയ ആക്രമണം, ജഡ്ജി ലോയയുടെ ദുരൂഹമരണം, റാഫേല്‍ യുദ്ധവിമാനങ്ങള്‍ വാങ്ങിയതില്‍ സര്‍ക്കാര്‍ നടത്തിയ അഴിമതി, ലോക്ഡൗണ്‍ സമയത്ത് തൊഴിലാളികളെ സംരക്ഷിക്കാന്‍ കോടതി ഇടപെടാന്‍ വിസമ്മതിച്ചതിന്റെ ഫലമായി ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകള്‍ ആയിരക്കണക്കിന് മൈലുകള്‍ അകലെയുള്ള വീടുകളിലേക്ക് കാല്‍നടയായി യാത്രതിരിച്ചത് ഭയാനകരമായ കുടിയേറ്റത്തിന് കാരണമായതുമെല്ലാം. പ്രശാന്തിന്റെ മറുപടി സത്യവാങ്മൂലത്തില്‍ സുപ്രീംകോടതിയിലെ ജഡ്ജിമാര്‍ ഉള്‍പ്പെട്ട നിരവധി അഴിമതി ആരോപണങ്ങളും വിവരിക്കുന്നു. ആധുനിക ഇന്ത്യ എങ്ങനെ പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നുവെന്ന് മനസിലാക്കാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്ന ഏതൊരാളും നിര്‍ബന്ധമായി വായിക്കേണ്ട സ്മാരക പൊതു രേഖയാണിത്. എന്നാലിപ്പോള്‍ പ്രശാന്തിനെ കുറ്റവാളിയെന്ന് കണ്ടെത്തുകയും ശിക്ഷിക്കുകയും ചെയ്തു. കുറ്റാരോപണം നടത്തുന്നത് നമുക്ക് അവസാനിപ്പിക്കാനാവില്ല. ഇത്തരം കാര്യങ്ങളെല്ലാം ചോദ്യംചെയ്യുകയും എഴുതുകയും ചെയ്യും. നാം അദ്ദേഹത്തിന്റെ മാതൃക പിന്തുടരുകയും അദ്ദേഹം കാണിച്ച ധൈര്യം വളര്‍ത്തിയെടുക്കുകയും വേണം. ഒരു പ്രധാന പ്രശ്‌നം കൂടി ഉന്നയിക്കാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. കോടതിയുടെ ‘അപകീര്‍ത്തിക്കും’ ‘അന്തസ്സ് കുറയ്ക്കുന്നതിനും’ പ്രശാന്ത് ഭൂഷണ്‍ കുറ്റക്കാരനാണെന്ന് വിധിച്ച വിധിന്യായത്തിനും അദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ച ശിക്ഷയുടെ അളവിനും ഇടയില്‍ (ഒരു രൂപയുടെ പ്രതീകാത്മക പിഴ) മുഴുവന്‍ ചേറ് നിറഞ്ഞ പ്രപഞ്ചമാണ്. ആ വിധിയെ ചോദ്യംചെയ്യാന്‍ പ്രശാന്ത് തയാറായതില്‍ സന്തോഷമുണ്ട്, കാരണം, ആ ന്യായവിധി നിലനില്‍ക്കുന്നിടത്തോളം കാലം വിശിഷ്ട കുടുംബങ്ങളില്‍ നിന്നുള്ള അറിയപ്പെടുന്ന സുപ്രീംകോടതി അഭിഭാഷകരല്ലാത്തവര്‍ക്കുള്ള അപകടകരമായ ഒരു കെണിയാണിത്.
അടുത്ത കാലത്തായി പലരേയും കോടതിയലക്ഷ്യ കേസില്‍ ശിക്ഷിച്ചിരുന്നു. കൊല്‍ക്കത്ത ഹൈക്കോടതിയിലെ ജഡ്ജിയായ ജസ്റ്റിസ് കര്‍ണന്‍, (ദലിത് ജഡ്ജി) അതിലൊരാളാണ്. കോടതിയലക്ഷ്യ കേസിലെ വ്യത്യസ്തമായ വകുപ്പിലാണ് (നീതി നിര്‍വഹണത്തില്‍ ഇടപെടുന്നുവെന്ന) അദ്ദേഹം കുറ്റക്കാരനാണെന്ന് വിധിക്കുകയും ആറ് മാസം തടവിന് ശിക്ഷിക്കുകയും ചെയ്തത്. സുപ്രീംകോടതി അഭിഭാഷകന്‍ മാത്യൂസ് നെടുമ്പാരയെ 2019 ല്‍ കോടതിയലക്ഷ്യത്തിന് ശിക്ഷിച്ചിരുന്നു. മൂന്നു മാസത്തെ സസ്‌പെന്‍ഷനും തടവറയുമായിരുന്നു ശിക്ഷ. ഒരു വര്‍ഷത്തേക്ക് കോടതിയില്‍ പ്രാക്ടീസ് ചെയ്യുന്നതിനു വിലക്കും ഏര്‍പ്പെടുത്തി. ഈ രണ്ടുപേര്‍ക്കും പ്രതീകാത്മക ശിക്ഷക്കുള്ള അവസരം നല്‍കിയിരുന്നില്ല. സുപ്രീംകോടതിയുടെ വിധിന്യായത്തിലും പൊതുജന പിന്തുണയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിലും വ്യത്യസ്ത ആളുകള്‍ക്ക് വ്യത്യസ്ത ശിക്ഷയാണ് നല്‍കുന്നതെന്ന ന്യായമായ അഭിപ്രായപ്രകടനങ്ങള്‍ സമൂഹമാധ്യമങ്ങളില്‍ സജീവമാണ്. എന്റെ കാര്യത്തില്‍തന്നെ, 2002 ല്‍ കോടതിയലക്ഷ്യത്തിന് ശിക്ഷിക്കുകയും ജയിലിലടയ്ക്കുകയും ചെയ്ത വിധിന്യായത്തില്‍ സംവേദനാത്മകവും ലൈംഗികത നിറഞ്ഞതും അപകീര്‍ത്തിപ്പെടുത്തുന്നതുമായ ഭാഷയായിരുന്നു. അസമത്വവും ജാതി മതിലുകളും ഒളിവില്ലാത്ത ലൈംഗിക നിറഞ്ഞതുമായ നമ്മുടേതുപോലുള്ള സമൂഹത്തില്‍, എല്ലാത്തരം വിവേചനങ്ങളിലും ജാഗ്രത പാലിക്കേണ്ടത് കോടതികളുടെ മാത്രമല്ല, എല്ലാവരുടെയും കടമയാണ്. ‘കോടതിയെ അപകീര്‍ത്തിപ്പെടുത്തുക’, അതിന്റെ ‘അന്തസ്സ് കുറയ്ക്കുക’ എന്നീ വിക്ടോറിയന്‍ സങ്കല്‍പങ്ങള്‍ കോടതിയലക്ഷ്യ നിയമത്തിലെ വകുപ്പ് റദ്ദാക്കി ജുഡീഷ്യല്‍ സ്ഥാപനം അതിന്റെ അധികാരങ്ങള്‍ കുറയ്ക്കാന്‍ സന്നദ്ധരാകുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കാനാവില്ല- ഈ പരിഹാസ്യമായ നിയമത്തിലൂടെയല്ല, മറിച്ച് അതിന്റെ വിധിന്യായങ്ങളിലൂടെയാണ് ബഹുമാനം നേടാനുള്ള ഏക മാര്‍ഗമെന്ന് കോടതിക്ക് നന്നായി അറിയാമെങ്കിലും. നിയമം റദ്ദാക്കാന്‍ സാധ്യതയില്ലാത്തതിനാല്‍, ആവശ്യത്തിലധികമായ പ്രയോഗം ഇല്ലാതാക്കാന്‍ നാം പരിശ്രമിക്കണം. കോടതിയെ മനപ്പൂര്‍വ്വം അവഹേളിക്കുന്നതിലൂടെയല്ല, പ്രശാന്ത് ഭൂഷണ്‍ ചെയ്തതുപോലെ, കോടതികളെക്കുറിച്ചും ജഡ്ജിമാരെക്കുറിച്ചും അവരുടെ വിധിന്യായങ്ങളെക്കുറിച്ചും സത്യസന്ധമായും ഉത്തരവാദിത്തത്തോടെയും നമ്മുടെ മനസ്സാക്ഷിയോട് സംസാരിക്കാം.
(ഫോറിന്‍ കറസ്‌പോണ്ടന്റ്‌സ് ക്ലബിനു നല്‍കിയ പ്രസ്താവനയുടെ പൂര്‍ണരൂപം)